مردم می بینند شهرداری چگونه باعث خشک شدن درختان می شود!
مصاحبه با غلامحسین محمدی؛ یکی ازمالکین باغات چوگیای شیراز
صدای مردم: شما به عنوان کسی که چند نسل در محله چوگیا جزء ساکنین و مالکین باغ ها بودید، بفرمایید که نحوه نگهداری و آبیاری و رسیدگی به این باغ های چند صد ساله، از گذشته تا یک دهه اخیر به چه شکل بوده است؟
محمدی: تا جایی که خاطرم است وازپدربزرگم که به عنوان باغبان در این محل فعالیت داشته، شنیده ام که تامین آب قسمتی از مناطق شیراز از چهار جوی به نام های « آب خیرات » - که از سرچمشه منصور آباد می آمد و قسمتی از آن جدا و صرفا جهت آبیاری باغ های چوگیا بود -« جوی بندی »، « جوی میری » و « جوی حاج شمس » بوده است، که همگی از کنار باغ های چوگیا عبور می کرده اند.
با طرح توسعه بلوار چمران، آب خیرات را جهت آبیاری فضای سبزسهمیه بندی کردند. پس از چند سال، به دلیل خشک سالی سه مورد از جوی ها کم آب شدند، جوب ها را به یک جوی، که آب خیلی خوبی هم داشت تبدیل کردند. در اول قرار شد هر روز، ازصبح تا ساعت سه بعد از ظهر، آب در اختیار فضای سبز باشد و شب تا صبح باغبانان آبیاری کنند. مدتی که گذشت، گفتند یک هفته تا ده روز، این آب سهمیه باغ ها باشد و مابقی روزهای ماه، دراختیار شهرداری قرار گیرد. اما با وجود جوی های خاکی قدیمی که در گذشته مداوم آب از آنها عبور می کرد و حال، با وجود سهمیه بندی، فقط مدت ده روز در ماه آبگیری میشدند، ازاین رو، چند روز زمان لازم بود تا جوی ها خود سیراب شوند و بتوانند آب را عبور دهند و به باغ ها برسند، که متاسفانه با از دست دادن چند روز از مهلت ده روزه، آب به مقدار کافی به درختان نمی رسید. بعدها روش های سهمیه بندی دیگری امتحان شد که نتیجه خوبی نداشت. امروز و با وجود مدیریت غلط رفته رفته بر فاصله آبیاری به درختان افزوده شد، تا جایی که به ماهی یک بار و یا بیشتر رسید و تمام درختان برگ پهنی که به آب بیشتری نیاز داشتند، ازجمله درختان ثمرده، خشک شده و تنها درختانی باقی ماندند که به آب کمتری نیاز داشتند.
پیگیری مالکین باغ ها و اهالی محله چوگیا از شهرداری، که آب را از باغ های چند صد ساله( که به عنوان بخش قابل توجهی از ریه تنفسی شیراز و جذب گردشگر محسوب می شود) گرفته و به چمن های چند سانتی اختصاص داده، به جایی نرسید. بعدها پیشنهاد آبیاری باغ های هشت هزار تا یک هکتاری، با تانکر آب داده شد که به واقع در عمل جوابگو نبود. و در آخر، تصمیم بر این شد که به وسیله لوله های دو تا سه اینچی و توسط پمپی درمجاورت بیمارستان چمران، آبیاری باغ ها انجام شود؛ که همین امر به دلیل طولانی شدن زمان آبیاری نتیجه مطلوبی در بر نداشت. طبق قانونی که شهرداری گذاشته است، ما نمی توانیم باغ خودمان را به کسی غیر از شهرداری بفروشیم! آن هم به حداقل قیمت! با وجود این مواردی که عرض کردم اهالی و باغداران به این نتیجه رسیدند که گذشته از مشکل کم آبی در استان فارس، مسئولین شهرداری با استفاده از توجیه کم آبی و استفاده از این روش مردم را در یک جاده یک طرفه قرار دادند؛ که یا باغ های خود را به شهرداری می فروشید و یا در صورت خشک شدن درختان، به نسبت سنِ درخت جریمه میشوید! که با توجه به عمر این درختان به ازای هر درخت حدود بیست تا بیست و پنج میلیون برآورد می شود.
صدای مردم: با توجه به مشکل آب باغ ها و این دومینوی خشک شدن درختان، چگونه است که شهرداری اصرار بر خرید و یا تعویض باغ ها با زمین در میانرود دارد؟
محمدی: نکته قابل توجه همین جا است که به دلیل موقعیت مکانی این باغ های واقع در بلوارچمران و داشتن زمینه تجاری شدن، می تواند منبع درآمد خوبی برای شهرداری باشد. از این روست که شهرداری قصد تملک باغ ها را دارد؛ و طبق شنیده های ما، درآینده باغ ها با تجاری شدن به صورت رستوران و قهوه خانه اجاره داده می شوند!
صدای مردم: در چند دهه اخیر تغییر کاربری نیز در این باغات انجام شده است که بتوانید مثال بزنید؟
محمدی: بله چند نمونه عینی وجود دارد که خدمت شما عرض می کنم. باغ بزرگی که در مقابل پل زرگری و ورودی محله چوگیا وجود داشت، که ابتدا به اسم حسینه تغییر کاربری اش را گرفتند و پس از مدتی، به مجتمع مسکونی چند طبقه ای به نام کلبه سبز تبدیل شد. و بیمارستان خصوصی ام آر آی و هتل چمران نیز مثال های عینی دیگری هستند.
صدای مردم: صحبت پایانی دارید که بخواهید با ما درمیان بگذارید؟
محمدی: ما مدام در رادیو و تلویزیون می شنویم و می بینیم که مردم را به درخت کاری و حفظ محیط زیست تشویق می کنند. ولی در عمل، مردم می بینند شهرداری چگونه باعث خشک شدن درختان می شود. چطور میشود که شهرداری توان این را دارد که با تانکر درختان جلوی خانه های مردم در محلات و سطح شهر را که پلاک گذاری کردند آبیاری وحفظ کند، اما نمی تواند باغ های چند صد ساله ما رابه خاطر پاک بودن هوا حفظ کند؟! و متاسفانه این داستان غم انگیز شامل تمام باغ های معروف شیراز میشود؛ و درآخر باید این هشدار را بدهم که با این روند مدیریتی که تقریبا از دو دهه پیش شروع شده است، مردم شیراز تا چند سال دیگر، به جای هوای پاک باید سرب مصرف کنند !