کتاب های فرا "رمان"
برخی کتاب ها را نمی توان فقط یک اثر ادبی یا یک رمان هنرمندانه نام نهاد، بلکه باید به آنها به عنوان یک تجربه اجتماعی و یک تصویری از جهان امروز بشری نگاه شود.
ادبیات و رمان به عنوان زنده ترین و شیوا ترین بعد هنری انسان، گاه شاهکارهایی را به عرصه وجود انسانی معرفی کرده است که زبان و قلم از تحسین آنها وامانده است. کتاب هایی که خواننده با خوانش آن نه تنها خود بلکه محیطی که در آن زیست می کند، آدم هایی که با آنان برخورد می کند، مشکلاتی که که در زندگی با آنان دست و پنجه نرم می کند، نارسایی هایی که همیشه او را رنج می دهد، عقده هایی که همیشه در حلقومش غم باد کرده است را به شهود می نشیند.
رمان های مسیح باز مصلوب، اثر نیکوس
کازانتزاکیس و مردگان زر خرید اثر نیکلای گوگول، از این دسته کتاب ها هستند.
در این دو رمان چنان روحی از دردهای اجتماعی، و مسائل جاری اجتماع حضور دارد که مخاطب را با هر دین و آیین و ملیتی، به هم ذات پنداری ای عمیق با شخصیت ها وادار می نماید.
رمان مسیح باز مصلوب، حکایت چند جوان است که آمال و آرزوهایی چون جوانان دیگر دارند امّا از زمانی که قرار است در یک تعزیه نقش مسیح و حواریون آنها را بازی کنند، دچار یک تحول عمیق روحی معنوی می شوند. امّا این تحول نه از طریق رهبانیت و عبادت شخصی بلکه از رهگذر مبارزه با ظلم و ستم و تعمق و تفکر در آیات انقلابی اجتماعی انجیل، کسب می شود.
داستان در بستر روستایی رقم می خورد که در حقیقت جهان امروز ما است. دهکده ای که یک حاکم مستبد زورگو، یک روحانی دنیا پرست مکار و چندین سرمایه دار منفعت طلب که هر کدام نماینده قدرت، ثروت و مذهب هستند؛آن را اداره می نمایند.
در روزی که مردمانی پابرهنه وجنگ زده به سرکردگی پدر فوتیس، به روستا پناهنده می شوند امّا سه ظلع حاکم بر آبادی، پابرهنگان را طرد می کنند، قصه آغاز می گردد. اینجا است که نهضت عدالتخواهان به رهبری معنوی پدر فوتیس و چند جوانی که عهد کرده اند خود را به مسیح نزدیک کنند، علیه حاکمان سیاسی، مذهبی و اقتصادی رقم می خورد.
قصه در قالب طنز تلخ و بسیار شیوا روایت می شود که در حقیقت آینه تمام نمای جامعه امروز بشری است.
رمان مردگان زر خرید گاگول نیز همانند مسیح باز مصلوب، به مسئله عدالت و فساد اقتصادی حاکمان و فقر پابرهنگان می پردازد.
این رمان در یک کلام می خواهد بگوید که سرمایه دارن برای کسب ثروت و قدرت، حتی به مردگان و شناسنامه های فقرا نیز رحم نمی کنند.
ما در این رمان با یک جامعه شدیدا طبقاتی ارباب رعیتی روبرو هستیم که طبقه فرو دست همانند ابزار آلات عادی زندگی، توسط سرمایه دارن خرید و فروش می شوند.
گاگول توانسته است با نوشتن این رمان که در قالب طنز اجتماعی بیان شده است یکی از شاهکارهای ادبیات جهان را در صفحاتی اندک، خلق نماید.