گسترش فضا یا ساخت گورستان؟!
تصویر فوق متعلق به حیاط حرم مطهر شاهچراغ (ع) میباشد که در کمال تعجب میتوان در آن حدود 300 قبر را مشاهده نمود و این سوال برای هر مخاطب پیش می آید که آیا این اقدام صحیح میباشد؟ پاسخ این سوال را از چند منظر قابل بررسی است؛
اولاً) بهداشت محیط: باید در نظر داشت که مسیر آب های سطحی شهر شیراز از شمال غرب به سمت جنوب شرق می باشد و به این معناست که این آب ها از مسیر حرم مطهر گذر خواهند کرد و این سوال پیش می آید که با دفن کردن اجساد در این مکان چه مقدار از آب های سطحی شهر آلوده می شود؟ آیا در هر نقطه از شهر می توان اجساد را به خاک سپرد؟ علم بهداشت محیط در این مورد چه اصولی را مطرح نموده است؟ نظریه های مکان یابی چه نگاهی به این نوع تدفین ها دارد؟
ثانیاً) نکته دوم در این باره، جایگاه تدفین در این فضا به لحاظ معماری و شهرسازی می باشد. ایران کشوری است که هفت هزارسال سابقه شهرسازی داشته و شیراز که دارای سهم هزار و چهارصدساله از تاریخ می باشد در تمامی ادوار دارای مشخصه های مناسب شهری بوده و این موضوع در بافت تاریخی شهر قابل مشاهده می باشد و چه اتفاقی می افتد که با این سابقه درخشان ناگهان چنین بی نظمی شهری پدیدار می شود. آیا با مشاهده فضاهای تجاری فراوان در حریم حرم مطهر می توان گفت که با نگاه اقتصادی نابسامان معاصر اقدام به ساختارشکنی این شهر مذهبی کهن نموده ایم؟
به راستی این نگاه نادرست کالبدی در ابنیه مذهبی چه تاثیری بر نگاه اعتقادی مردم خواهد گذاشت؟
ثالثاً) باتوجه به اینکه یکی از اضلاع حرم مطهر به ثبت ملی رسیده است و حیاط این بنا جزء حریم ثبتی می باشد چگونه اجازه تدفین صادر شده است؟
و در پایان سوال اصلی: اگر صحن حرم مطهر کوچک است و نیاز به گسترش دارد که در همین راستا اقدام به تملک و تخریب در محدوده شرق حرم نموده اند پس چرا قسمت قابل توجهی از همین صحن را به گورستان تبدیل نموده اند؟ چه تضمینی است که خانه های با ارزشی که در حال حاضر تملک و تخریب می شوند در آینده با نگاه اقتصادی مانند حیاط حرم مطهر به مقبره های گران قیمت و مانند بین الحرمین به مغازه های گران قیمت تبدیل نشوند؟
آیا با این نمونه های موردی بیان شده میتوان همچنان اعلام نمود که حرم احمد بن موسی (ع) به مانند ادوار ایشان هنوز هم حریم حمایت از مستضعفین است؟